Καλό -ευαίσθητο- μήνα!

Η περιβαλλοντική ευαισθησία χτυπάει κόκκινο σε όλο τον πλανήτη.
Η υφήλιος αφυπνίζεται.

Το «γαϊδούρι» που μέχρι χτες πέταγε το κουτάκι του αναψυκτικού -που «ζει» από 80-500 χρόνια- απ’ το παράθυρο του αυτοκινήτου έχει μετατραπεί σε συνειδητοποιημένο πολίτη και ανακυκλώνει με τέτοια φρενίτιδα ώστε οι κάδοι της ανακύκλωσης στέκουν ξέχειλοι σε κάθε γωνιά των δρόμων.

Μπορεί κάθε γωνιά, σε κάθε δρόμο της Ελλάδας να μην έχει κάδο ανακύκλωσης, αλλά αυτό μικρή σημασία έχει, αφού ο Έλληνας πολίτης θα βάλει αν χρειαστεί τη σακούλα στο αυτοκίνητο και θα οδηγήσει χιλιόμετρα για να φτάσει σε ένα κάδο, προκειμένου να είναι σίγουρος ότι τα πλαστικά μπουκάλια του, τα πακέτα τσιγάρων του και τα χιλιάδες χρησιμοποιημένα προφυλακτικά του θα ανακυκλωθούν και δεν θα μολύνουν το περιβάλλον της πατρίδας.

Μπορεί οι κάτοικοι του «Πρώτου Κόσμου» να δολοφονούν το γείτονα, να απαγάγουν κοριτσάκια, να βιάζουν τα παιδιά τους, να αυτοκτονούν τρώγοντας σαν κτήνη και πίνοντας τ’ άντερά τους, όμως ανακυκλώνουν όσο ποτέ άλλοτε. Η Ευρωπαϊκή Περιβαλλοντική Ένωση εκτιμά ότι σε καθέναν από εμάς αντιστοιχούν περίπου 3,5 τόνοι απορριμμάτων το χρόνο.

Τα νούμερα γενικώς εντυπωσιάζουν, οπότε θα σας αραδιάσω εδώ αρκετά, για να δείξω ότι και καλά είμαι ψαγμένη επί του θέματος και δεν γράφω ό,τι μου κατέβει στο κεφάλι. Σε 1 τρισεκατομμύριο υπολογίζονται οι πλαστικές σακούλες που καταναλώνονται κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Το Earth Policy Institute υπολογίζει ότι ήδη από το 2004 πίνουμε 154 δισεκατομμύρια λίτρα εμφιαλωμένο νερό. Βάλε λοιπόν με το νου σου αναγνώστη πόσο πετρέλαιο απαιτείται για τη συσκευασία του (πλαστικά μπουκάλια = 450 χρόνια ζωής) και τη διάθεσή του! Αλλά και τα γυάλινα μπουκάλια (500-1.000.000 χρόνια ζωής) ανακυκλώνονται μετά μανίας από όλους, αφού υπολογίζεται ότι για την κατασκευή ενός μπουκαλιού καταναλώνεται ενέργεια ίση με αυτή που καίει ένας λαμπτήρας 100 W σε οκτώ ώρες.

Αν και βρισκόμαστε στο 2008 και όπου να ‘ναι η NASA θα ετοιμάσει ένα video με το δήθεν τεράστιο άλμα της ανθρωπότητας στην επιφάνεια του Άρη, oι μάνες στη Δύση επιστρέφουν στις παλιές καλές μεθόδους ξεσκατίσματος των μωρών, συνειδητοποιώντας ότι μόνο για πάνες μιας χρήσης κόβονται ετησίως 1 εκατομμύριο δέντρα.

Αυτά όσον αφορά τις οικιακές δραστηριότητές μας. Υπάρχει βέβαια και η βιομηχανία. Εκεί τα πράγματα είναι λιγάκι πιο πολύπλοκα. Μία κωμόπολη, όσο κι αν προσπαθήσει, αδυνατεί να μολύνει μια περιοχή όσο θα τη μολύνει μια βιομηχανία που έχει γραμμένους στα παπάρια των στελεχών της όλους τους κανονισμούς προστασίας του περιβάλλοντος.

Όμως αν μπείτε στα sites των πιο ρυπογόνων βιομηχανιών και εταιρειών του πλανήτη -οι οποίες κατά μια περίεργη σύμπτωση τυχαίνει να είναι και οι πιο κερδοφόρες- θα διαπιστώσετε ότι η περιβαλλοντική τους ευαισθησία ξεπερνά ακόμη κι αυτή του πιο δραστήριου οικολόγου. Άλλωστε η επαγρύπνηση του κρατικού μηχανισμού – ειδικά στην Ελλάδα- είναι εντυπωσιακή.

Οι ποινές που επιβάλλονται στις βιομηχανίες για τη μόλυνση του περιβάλλοντος πέφτουν βροχή. Το γεγονός ότι καμία βιομηχανία δεν τις πληρώνει είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα και δεν είναι (ποτέ) του παρόντος. Θα μου πεις τώρα ότι για να τιμωρηθεί μια βιομηχανία που μολύνει το περιβάλλον, πρέπει να περάσουν πρώτα μερικά χρόνια δικαστικής διαμάχης, στη διάρκεια των οποίων η βιομηχανία συνεχίζει να ρυπαίνει, ζώα και άνθρωποι μπορεί να πεθαίνουν, όμως στη ζωή αυτό που έχει σημασία είναι η υπομονή και η επιμονή.

Όλα αυτά μπορεί να μοιάζουν ενδιαφέροντα, να γεμίζουν εκατομμύρια σελίδων με πύρινα άρθρα, με μελέτες και πορίσματα από υπερ-επίσημους οργανισμούς, που απασχολούν εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους, δεν αναιρούν όμως μια απλή, απλούστατη αλήθεια. Ότι δηλαδή όλη αυτή η πρεμούρα για το περιβάλλον και τις συνέπειες των αλόγιστων ανθρώπινων δραστηριοτήτων λίγο επηρεάζει το μέλλον του πλανήτη.

Η ρύπανση και η υπερθέρμανση, τα είδη φυτών και ζώων που εξαφανίζονται και όλες οι ειδεχθείς συνέπειες όσων δεν ζουν σύμφωνα με τις επιταγές της Αγίας Οικολογίας ουδόλως απασχολούν... τον πλανήτη. Το περίφημο οικοσύστημα, για το οποίο έχει εκφράσει τις ανησυχίες του έως και ο πρώην αντιπρόεδρος των Η.Π.Α. Al Gore, μας έχει πατόκορφα χεσμένους, όπως και την θετική δημοσιότητα που εισπράττουν όσοι εκφράζουν παθιασμένα το ενδιαφέρον τους γι’ αυτό. Άλλωστε το οικοσύστημα θα συνεχίσει να υπάρχει –ολίγον πληγωμένο αλλά μέχρι εκεί- ό,τι κι αν αποφασίσουμε να κάνουμε εμείς, στην περίπτωση δε που θα πάψουμε να κυκλοφορούμε στον πλανήτη θα ανακουφιστεί κιόλας.

Αντίθετα με τη στωικότητα, την υπομονή, την ψυχραιμία ως και αδιαφορία που επιδεικνύει ο πλανήτης -φυτών και ζώων συμπεριλαμβανομένων- το ανθρώπινο είδος δίνει ρέστα (υστερίας) ακατάπαυστα. Αν έπαιζε πόκα θα είχε πάρει εκατομμύρια κάβες μέχρι τώρα και θα είχε τινάξει όχι τη μπάνκα, αλλά όλα τα καζίνο Λας Βέγκας και περιχώρων στον αέρα εδώ και δεκαετίες.

Για όσους δεν το έχουν καταλάβει, το θέμα «περιβάλλον» δεν είναι παρά το τελευταίο καταφύγιο των επικοινωνιολόγων που μισθώνει το Κεφάλαιο, το οποίο άλλωστε εκ της φύσης του δεν έχει πατρίδα και ποσώς ενδιαφέρεται για την καταστροφή των δασών στη Γη του Πυρός και την εξαφάνιση μερικών χιλιάδων ειδών ζώων στη Σουμουτουλάνδη.

Μετά την παταγώδη αποτυχία των πιο ακριβοπληρωμένων υπαλλήλων τους, δηλαδή των πολιτικών, οι εταιρείες κατέφυγαν στους επικοινωνιολόγους. Με τις συμβουλές τους, επέλεξαν το νέο σύμβολο υποταγής της άπληστης μεσαίας τάξης, που θέλει να μεγαλώσει και να μοιραστεί τις απολαύσεις της μπουρζουαζίας και να αγγίξει τις κτηνώδεις κατακτήσεις της νέας αριστοκρατίας. Κι επειδή αυτά τα πράγματα δεν γίνονται πια με τη βία – όχι λόγω ντροπής φυσικά, απλά λόγω κόπου, κόστους και διατήρησης προφίλ – αλλά μέσω της τηλεόρασης και των Μ.Μ.Ε γενικώς, έπρεπε να βρεθεί κατεπειγόντως το νέο trend.

Ήρωες, γκλομπάλ και χίπυ σικ ως επί το πλείστον, απ’ όλο τον κόσμο ξεφύτρωναν ήδη, για να αλυσοδεθούν στα φαλαινοθηρικά και τα τάνκερ. Αφού για πολλά χρόνια οι περιβαλλοντικές οργανώσεις έτρωγαν τα μούτρα τους – ο κόσμος θαύμαζε τα κουράγια των μελών τους αλλά «είχε τα δικά του προβλήματα να λύσει» – αργά αλλά σταθερά δημιουργήθηκε ένα ρεύμα ανταπόκρισης. Μπήκαν στο χορό κι ένα σωρό καλλιτέχνες, άλλοι ειλικρινώς κι άλλοι γιατί οσμίστηκαν δημοφιλία και το ρεύμα φούντωσε.

Όπως ήταν φυσικό, εκεί που βρίσκεται το συναισθηματικό μέλι, κόλλησαν κι οι επικοινωνιολόγοι. Όπως οι μύγες στα σκατά. Βρείτε λόγο πολιτικού άρχοντος ή στελέχους βιομηχανίας που δεν αφιερώνει σεβαστό μέρος του χρόνου του σε αναφορές για το «όραμα για καθαρό περιβάλλον» και θα κερδίσετε επίχρυσο δονητή.

Έτσι τώρα το πρόβλημα στο «οποίο πρέπει να κάνουμε focus» δεν είναι αν το 2% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει περισσότερο από το 50% του παγκόσμιου πλούτου. Αυτό ονομάζεται υγιής καπιταλισμός και πρέπει να το στηρίζουμε όλοι, διότι όλα τα άλλα «συστήματα» απέτυχαν, άρα αυτό είναι το καλό. Το πρόβλημά μας πρέπει να είναι το Περιβάλλον. Τα δάση του Αμαζονίου και όχι το ότι πρόσβαση στα φάρμακα που φτιάχνονται χάρη στη χλωρίδα του ποταμού έχει έναν μικρό ποσοστό των κατοίκων του πλανήτη, πιθανότατα αυτό που τα έχει και λιγότερο ανάγκη.

Η φαιδρότητά μας ως είδος επιβεβαιώνεται ακριβώς εξαιτίας της σιγουριάς που επιδεικνύουμε πιστεύοντας ότι ο πλανήτης έχει ανάγκη τη φροντίδα και προσοχή μας. Σιγουριά ίδια μ’ εκείνη των «ειδικών» του 1600 ότι ο ήλιος γύριζε γύρω απ’ τη γη.

Αφού εξελίξαμε έναν «πολιτισμό» που για αιώνες στηρίχθηκε στην κτηνώδη επιβολή, την απόλυτη περιφρόνηση και το χλευασμό όλων όσων δεν μπορούσαν να αντισταθούν στη βλακεία μας -των φυτών, των ζώων και των πιο ανυπεράσπιστων συνανθρώπων- τώρα κατακρεουργούμε με τη γνωστή μέθοδο της κατατονίας μέσω της ακατάπαυστης επανάληψης, το ενδιαφέρον, το σεβασμό, την ευαισθησία, τη συμπόνια. Θα ακούσουμε τόσες χιλιάδες φορές αυτές τις λέξεις από τόσο αντιπαθητικά χείλη ώστε στο τέλος θα τις ταυτίσουμε με όσους τις εκφέρουν και θα μας προκαλούν κι αυτές ναυτία.

Συντομότερα απ’ όσο νομίζουμε, η αληθινή περιβαλλοντική ευαισθησία θα παρασυρθεί στους ίδιους αγωγούς που καταλήγουν τα τοξικά μας απόβλητα. Άλλωστε όλες αυτές οι «φωνές ευαισθησίας» προέρχονται από τη Δύση, που αφού αφαίμαξε ό,τι μπόρεσε σε Βορά, Νότο κι Ανατολή, μόλυνε πέρα από κάθε φαντασία, οδήγησε αυτοκίνητα 5000 κυβικών για διασκέδαση, χόρτασε και τις πιο άγριες ορέξεις της, τώρα αποφάσισε να διδάξει στον υπόλοιπο κόσμο ότι πρέπει όλοι μαζί να ενδιαφερθούμε για τις κλιματικές αλλαγές.
Κατ' αρχήν υπεύθυνη για τον πυρετό του πλανήτη δεν είναι η μόλυνση, είναι η υποκρισία.

Τα πράγματα είναι απλά. Αφού θα συνεχίσουμε να φερόμαστε σαν ιδιοκτήτες του, ο πλανήτης θα μας αφανίσει και τότε όσα φυτά και ζώα δεν θα έχουμε εξαφανίσει θα συνεχίσουν να ζουν όπως πριν την τόσο chic εμφάνισή μας στη Γη.

Η περιβαλλοντική ευαισθησία δεν είναι τίποτε άλλο από την ανησυχία για το ανθρώπινο είδος και την επιβίωσή του. Ανησυχούμε για την πάρτη μας και ουδόλως για τα εκατομμύρια αθώα πλάσματα που πεθαίνουν επειδή τους καταστρέφουμε το περιβάλλον που έχουν μάθει να ζουν.

Η «κυριαρχία» μας στον πλανήτη θα λάβει τέλος εξαιτίας της βαθύτατης περιφρόνησής μας απέναντι σε ό,τι δεν είναι σαν κι εμάς, σε ό,τι δεν κατανοούμε και σε ό,τι είμαστε σίγουροι ότι το ξέρουμε καλά.

Ακόμη και οι κατσαρίδες θα επιζήσουν. Εμεί όχι